HİYERARŞİK GÜÇ!

Hiyerarşi, belli bir çatı altında görev yapan kişiler arasındaki astlık-üstlük durumunu ifade eder. Hiyerarşi ilişkisinde üstlerin astlar üzerinde sahip olduğu güce hiyerarşik güç denir.

Bu hiyerarşik yapı ve güç sadece kamu kurumlarında ve özel kurumlarda değil yaşamın her alanında görülebilir, önemli olan bu güce sahip olan kişilerin özelde veya kamuda olması değil bu gücü nasıl, nerede, niçin kullandığı gücü kullanırken kendi çıkarlarını ve egosunu tatmin ederek kullanıp kullanmadığıdır.

Bizler bu yazıları yazarken çeşitli araştırmalar yapar, çeşitli kişilerle konuşur ve yazdığımız konu hakkında çeşitli hikayeler dinleriz, bende bu hikayelerden 2 tanesini sizinle paylaşarak yaşanmışlar üzerinden devam etmek istiyorum.

Bir kamu kurumunda çalışan "X" kişisi yıllık izne çıkarken sözlü olarak birinci amirine 11 mart pazartesi ile 15 mart cuma dahil olarak yıllık izne çıkmak istediğini söyleyip izin alır. İzni sisteme girerken sistemdeki takvimden o şekilde işaretleyip sisteme yüklediğini düşünüp izne çıkar. Birinci amiri de izni sistemde onaylarken farketmez ve bu arkadaş izne memleketine gider cuma günü bu arkadaşın izninin yanlış sisteme yüklendiği 2.amiri tarafından farkedilir, birinci amiri yanlışlık olduğunu bu şekilde sözlü talep ettiğini bende farketmediğim için bu şekilde onayladım der ve bu arkadaş izne çıktı.

Bugün tekrardan bir günlük izin girilerek sorunun çözüleceğini söyleyip hiyerarşik gücünü olumlu kullanmak istemiştir ama ikinci amir hiyerarşik gücünü farklı şekilde kullanıp tutanak tutturup 3 günlük para kesme cezası uyguladı. Ceza uygulanmadan önce resmi prosedür gereği disiplin kurulu üyeleri araştırma yapar ama ceza verilmesini isteyen kişi hiyerarşik güç sahibi onlara da hiyerşik güç uygulama konumunda olduğu için kurul üyeleri yanlışlık yapıldığı kanaatine varsada hiyerarşik güç sahibi ceza verilecek dedi diye ceza verildi.

Şimdi bu birinci hikayede hiyerarşik güç sahibi gücünü olumlu mu kullandı olumsuz mu kullandı yorumunu size bırakıyorum ama benim dikkatimi çeken sadece hiyerarşik güç sahibinin dediği olacaksa prosedür uygulanıp disiplin kuruluna araştırma görevi verildiği ve kurul olayın bilinçli yapılmadığı kanaatine vardığı halde düşüncesi olduğu gibi yansıtamayacak veya olaya etki etmeyecekse neden prosedür uygulandı?

Acaba yaptığını sadece kendi düşüncesi olmadığını yansıtmak ve meşrulaştırmak için mi?

Siz ne düşünüyorsunuz?

Bu hikayeden anlacağımız gibi bu hiyerarşik güç öyle birşey ki bu güce sahip kişilerin bazen kararları, istedikleri yanlış olsa dahi önüne geçilmesi zor oluyor.

Diğer bir hikayede ise "Y" kişisi ailevi problemleri olduğu için psikolojik sorunlar yaşıyor ve yıllık izne çıkması onun için iyi olacağı açıkça görülüyor ama yıllık izni bittiği için böyle bir hakkını kullanamıyor. İlgili amirine durumu izah ediyor ilgili amiri yani hiyerarşik güç sahibi yıllık izni bittiği için hiyerarşik gücünü kullanıp mazaret izni vererek personelin sorununu çözmesini sağlıyor. Bu hikayede de hiyerarşik güç sahibi gücünü olumlu kullandığını düşünüyorum.

Sizce de öyle değil mi?

Şimdi gelelim kuru fasulyenin faydalarına yani hiyerarşik gücün olumlu veya olumsuz kullanılmasının kişiler üzerindeki etkisine ve geri dönüşüne bakalım..
 

Birinci olaydaki "X" Kişisi yanlışlıkla yaptığı ve düzeltilebilir bir olay olduğu halde düzeltilmediğinden moral-motivasyonu düştü, kurum çatısı altındaki kişiler araşında iletişim bozukluğu yaşadı ve işine ekstra performans sağlayamıyor.

İkinci olaydaki "Y" kişisi hem ekstra performans gösterdiği hemde iş ortamında kişilerle ilişkilerinin olumlu şekilde arttığı görülüyor yani hiyerarşik güç sahipleri birşeyler yaparken kişiler üzerindeki etkisine ve geri dönüşünün olumlu yansımasına dikkat etmelidir.

Değerli okurlarımız bu hayat mücadelesinde sürekli bir hiyerarşik yapı içinde olacağız ve bu yapıda iyi de olacak, kötü de olacak, yanlış da olacak, doğru da...

Bu devran böyle gelmiş böyle gidecek.

Daima olumlu kullanılmış hiyerarşik güçle karşılaşmanız dileğiyle...

Sağlıcakla kalın...